Kasıntı alıcı
Silindir ile hareket ettireceği malzemenin aynı merkezde olmadığı durumlarda silindir mili ucuna kasıntı alıcı takılarak merkezleme ve milin yan yüklerden minimum seviyede etkilenmesi sağlanır.
Kilitlemeli silindir
Bu tip silindirlerin ön kapakları verine bir kilitleme başlığı takılmıştır. Kilitleme başlığı silindir milini herhangi bir konumda tutabilir. Kilitleme ünitesi hava kumandası ile mekanik olarak çalışır. Böylece havanın olmadığı durumlarda kilitleme yapmak için kullanılabilirler. Kilitlemeli silindirler pnömatik silindirlerin hava basıncıyla tutamayacağı yükleri tutabilir ve silindiri ani olarak durdurabilirler.
Milsiz silindir
Bu tip silindirlerde piston bası mekanik olarak bir tablaya monte edilmiştir. Hava basıncı piston basını ittiğinde mekanik olarak bağlı olan tablada hareket eder. Bu tip silindirler standart silindirlerden çok daha az yer kapladıklarından dolayı alanın dar olduğu yerlerde kullanılırlar.
Örneğin 500 mm stroklu standart bir silindirin toplam uzunluğu 1100 mm iken milsiz silindirin toplam uzunluğu 600 mm dir. Milsiz silindirler manyetik bağlantılı, yataklı ve kızaklı olmak üzere üç tip de üretilirler.
Manyetik bağlantılı milsiz silindir
Manyetik bağlantılı milsiz silindirden alınabilen kuvvet manyetik tutma kuvveti ile sınırlıdır. 7 bar isletme basıncına kadar bu kuvvet normal pistonlu silindirinkine eşittir fakat dinamik darbelerle hareketli parçaların pistondan ayrılması mümkündür. Bu nedenle düşey hareketlerde emniyet katsayısı mutlak ele alınmalıdır.
Yataklı milsiz silindirler
Manyetik bağlantılı silindirle yüksek kuvvetlerde ve yanal yüklerin fazla olduğu sistemlerde kullanılamamaktadırlar. Bu nedenle yataklı silindirler geliştirilmiştir. Kayar levhanın iki tarafına yatak ve millerle milisiz silindirin yanal yüklere karşı mukavemeti arttırılmıştır.
Kızaklı milsiz silindirler
Tu tip silindirler hem yanal yüklere karsı mukavemetli hem de aynı çaplı silindire göre daha fazla kuvvet elde edebilmek için fazladan iki yatak yerine iki piton bası yerleştirilmiştir. Böylece hem yanal yüklere karşı mukavemet artırılmış hem de kuvvet iki katına çıkarılmıştır.
Pnömatik tutucu
Küçük ve ağır olamayan parçaları pnömatik olarak tutmak için geliştirilmiş insanın iki parmağı gibi çalışan özel pnömatik iş elemanlarıdır. Genellikle robotik sistemlerde kullanılır. Açılı ve düz açılan tipler vardır. Sıkma kuvvetin göre seçim yapılır.
Döner İş Elemanları
Belli bir açıda dönme hareketi elde etmek için tasarlanmış pnömatik iş elemanlarıdır. Döner iş elemanları motorlar gibi sürekli dönmezler belli bir açı aralığında gidip gelme mantığıyla çalışırlar. Kremayerli ve kanatlı tipleri vardır.
Kremayerli tip döner iş elemanları
Çıkış mili bir dişliye dişlide bir kremayere bağlıdır. Kremayerin her iki tarafında da sızdırmazlığı sağlayan contalar vardır. Basınçlı akışkan kremayeri sağa ve sola hareket ettirirken kremayerde bağlı olduğu dişliyi dolayısıyla çıkış milini döndürür.
Kanatlı tip döner iş elemanları
Basınçlı hava çıkış milinin bağlı olduğu bir kanada etki eder. kanadın sızdırmalığı contalar ile sağlanır. Basınçlı hava kanadı dolayısıyla çıkış milini döndürür.
Pnömatik motorlar
Kompresörler elektrik enerjisini pnömatik enerjiye dönüştürürler. Pnömatik motorlar ise pnömatik enerjiyi mekanik enerjiye dönüştürürler. Pnömatik motorların üstünlükleri aşağıda sıralanmıştır.
Devir sayıları çok yüksektir ve kademesiz olarak ayarlanabilir.
Farklı dönme momentleri elde edilebilir.
Bakım ve onarımları kolaydır.
Boyutları küçük olmalarına rağmen güç iletimleri yüksektir.
Hareket anında dönüş yönleri değiştirilebilir.
Aşırı yüklenmelere karşı emniyetlidirler.
Tozlu kirli sıcak ve soğuk ortamlarda kolaylıkla çalışabilirler.
Patlama tehlikesi olan alanlarda emniyetle kullanılabilirler.
Maliyetleri düşüktür.
Pistonlu, Paletli, Dişli, türbin tip olmak üzere 4 çeşit pnömatik motor vardır.
Radyal pistonlu pnömatik motorlar
Basınçlı hava pistonlara pistonlarda krank miline etki ederek mekenik enerji elde edilir. Pistonlar harket miline dik olarak yerleştirilmişlerdir. Pistonlu pnömatik motorların gücü havanın giriş basıncın, piston sayısına, piston hızına ve pistonların çapına bağlıdır. Radyal pitonlu motorlar çok küçük devirlerde dahi çalışabilirler. Devir sayıları boşta maksimum 4000 dev / dakika yüklü durumda 5 – 1500 devir / dakikadır.
Eksenel pistonlu pnömatik motorlar
Çıkış miline beş adet piston paralel olarak yerleştirilmiş pnömatik motorlardır. Boşta maksimum 5000 devir / dakika yük altında 1500 – 2000 devir / dakika da çalışabilirler.
Paletli tip pnömatik motorlar
Basit dizaynlı ve hafif olmalarından dolayı en çok kullanılan pnömatik motorlardır. Dairesel kesitli motor gövdesi içerisine merkezden kaçık olarak yerleştirilmiş rotor ile dönme hareketi elde edilir. Çıkış mili üzerine kanatlar takılmıştır basınçlı hava kanatlara etki ederek dönme hareketini meydana getirir. Rotorun eksantrikliğinden dolayı bir tarafta hacim genişlemesi diğer tarafta ise hacim daralması vardır. İş yapmış basınçlı hava hacim genişlemesi olan bölgeden dışarı atılır. Maksimum 5000 devir / dakikada çalışabilirler.
Dişli pnömatik motorlar
Basınçlı havanın karşılıklı çalışan iki dişliyi döndürmesi ile çalışan pnömatik motorlardır. Dişlilerden biri tahrik miline bağlıdır. Yüksek döndürme momenti gereken uygulamalarda kullanılırlar.
Türbin tip pnömatik motorlar
Yüksek devir düşük güç gerektiren uygulamalarda kullanılan pnömatik motorlardır. Devir sayıları 500,000 devir / dakikaya kadar çıkabilir.